Pretekstem, a zarazem zaczynem uruchomianego pod koniec 2023 r. procesu zamiany traktatów określających ustrój i organizację Unii Europejskiej raport grupy 12 ekspertów wskazanych przez rządy Francji i Niemiec. Choć dokument ten nie ma charakteru oficjalnego stanowiska rządów Francji i Niemiec, można przyjąć z dużą dozą prawdopodobieństwa, że prezentuje on preferowany przez rządy obu tych państw kierunek zmian, tym bardziej że grupa ekspertów była zainicjowana przez Paryż i Belin, a dobrani członkowie grupy raczej nie prezentowali pluralizmu poglądów na temat przyszłości UE. Raport tzw. 12 ma więc charakter nieoficjalny, jednak należy zwrócić uwagę, że praktyka wyznaczania tylko przez dwa państwa członkowskie, przy braku zaproszenia dla pozostałych państw, grup eksperckich w celu wskazania pożądanego kierunku zmian w UE nie jest praktyką przyczyniającą się do realizacji zasady równego traktowania państw członkowskich. Praktyka taka wskazuje raczej na istnienie silnego przekonania o wiodącej roli Francji i Niemiec w Unii i tratowania obu tych państw jako lokomotyw czy motorów integracji. Niemniej warto mieć na uwadze, że realizacja zasady poszanowania konsensusu i uwzględnienia stanowiska wszystkich państw członkowskich przemawiałaby za zaproszeniem ekspertów ze wszystkich państw członkowskich. Warunkiem minimum było zaś uwzględnienie zdecydowanie większej ich liczby.
Wskazując najważniejsze zmiany zaproponowane w raporcie należy wymienić: 1) rozszerzenie systemu głosowania większością kwalifikowaną w Radzie UE na wszystkie polityki wspólnotowe, w tym na politykę zagraniczną i bezpieczeństwa. Eksperci zaproponowali także, aby obecne wymogi dotyczące większości(państwa popierające daną kwestię reprezentować muszą co najmniej 65% ludności i 55% państw) zastąpić łatwiejszym do osiągnięcia wymogiem 60% ludności i 60% państw; 2) ujednolicenie ordynacji wyborczej do Parlamentu Europejskiego we wszystkich państwach członkowskich; 3) zwiększenie unijnego budżetu poprzez nowe źródła dochodu UE: podatkom takim jak minimalny podatek od przedsiębiorstw czy podatek cyfrowy, a przyznania UE prawa emisji wspólnego długu; 4) zalecenie zamykani rozdziałów negocjacyjnych PAŃSTW kandydujących nie poprzez jednomyślną decyzję państw członkowskich, ale większością kwalifikowaną 4/5.
W zróżnicowanych ocenach raportu wskazuje się, że miał, on być pozornie ekspercki, a w gruncie rzeczy maił dostarczyć rzekom obiektywnej i niezwiązanej z żadnym państwem propozycji reform traktatowych, która jednak była od dłuższego czasu lansowana przez tandem niemiecko-francuski. Stad niekiedy podkreśla się, że stworzenie grupy 12 i przygotowanie przez nią raportu miało charakter propagandowy i marketingowy, głównie po to, aby ani Berlin, ani Paryż nie były wskazywane jako rzeczywiści autorzy pakietu przygotowanych zmian traktatowych.
