Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza (PSOE) jest ugrupowaniem, które chce być kojarzone jako awangarda projektu integracji europejskiej. Należy ono do Partii Europejskich Socjalistów – drugiej największej frakcji w PE. W swoim programie partia stwierdza wprost, że opowiada się za tworzenie Europy federalnej. Popiera większość polityk promowanych przez Komisję Europejską (KE), domagając się by były one realizowane w jeszcze szybszym tempie i uzupełniając je o własne ambitne postulaty. PSOE popiera koncepcję Europejskiego Zielonego Ładu, w ramach której do 2050 r. cała wspólnota ma odejść od węgla. Hiszpania w tym czasie ma wytwarzać w 100% energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii (OZE). Podobnie socjaliści popierają dotychczasową integrację ekonomiczną, w tym utworzenie Unii Gospodarczo-Walutowej. W ramach niej chcą, by w UE wprowadzono harmonizację fiskalną, europejską płacę minimalną, graniczny podatek węglowy, likwidację rajów podatkowych, europejską gwarancję depotyzów i ubezpieczenie od bezrobocia. Ten ostatni postulat został doraźnie wcielony w życie podczas pandemii Covid-19 w ramach instrumentu SURE zakładającego niskooprocentowane pożyczki dla państw członkowskich na cel subwencjonowania zatrudnienia. PSOE popiera też wspólną politykę migracyjną, w tym utworzenie Frontex-u. Uznaje jednak, że powinno dojść do reformy rozporządzenia dublińskiego, zgodnie z którym migranci składają wnioski o azyl w pierwszym państwie członkowskim UE, do którego dotrą. Socjaliści uważają, że powinny zostać ustanowione obowiązkowe kwoty podziału przyjmowanych migrantów pomiędzy wszystkie państwa członkowskie UE. Deklarują oni również poparcie dla stopniowego wzmacniania Europejskiej Unii Obronnej, nie podając jednak szczegółów tego postulatu. Uznają też, że wzmocnieniu powinien ulec społeczny filar UE m.in. poprzez utworzenie europejskiej strategii na rzecz równości płci wzorowanej na rozwiązaniach hiszpańskich w tym zakresie. Ponadto w ich przekonaniu UE powinna ściśle współpracować z państwami Ameryki Łacińskiej i Afryki, zwłaszcza z Marokiem.

Koncepcje PSOE w zakresie polityki europejskiej były uszczegóławiane podczas wystąpień publicznych Sáncheza w latach 2019-2023. Szczególnie ważne było jego przemówienie w Brukseli 16 stycznia 2019 r. w ramach cyklicznej konferencji na temat przyszłości Europy. Oprócz kwestii wymienionych powyżej, przedstawił on wówczas również postulaty rozbudowanych wydatków na rzecz wspólnej polityki rolnej i polityki spójności, ustanowienia podatku cyfrowego na poziomie UE, budowy armii europejskiej i zniesienia zasady jednomyślności w podejmowaniu decyzji przez Radę Europejską (obecnie obowiązuje ona w kwestiach dotyczących polityki zagranicznej, budżetu UE i ustanawiania podatków na poziomie wspólnoty). Skrytykował też unijną politykę oszczędności. Podczas pandemii Covid-19 Sanchez popierał postulat wspólnych zakupów szczepionek, a w październiku 2021 r. opowiedział się za podobną koncepcją w odniesieniu do gazu. Okazją do zaprezentowania nowych postulatów były wizyty Sáncheza w stolicach państw europejskich i spotkania z unijnymi komisarzami w ramach przygotowań do hiszpańskiej prezydencji w Radzie UE w 2023 r. Były nimi: budowa autonomii strategicznej UE, reforma energetyczna i zawarcie nowych porozumień handlowych z krajami Ameryki Łacińskiej.

Partia Ludowa (PP) należy do największej frakcji w PE – Europejskiej Partii Ludowej (EPP). W swoim manifeście przed wyborami do PE z 2019 zakłada niemal pełną akceptację dla unijnej polityki głównego nurtu. W przeciwieństwie do PSOE nie zgłasza postulatów ambitniejszych niż obecne wymagania np. w kwestii transformacji energetycznej czy spraw społecznych. Optuje za utworzeniem osobnego budżetu dla strefy euro i harmonizacji fiskalnej w ramach tej strefy. Sprzeciwia się koncepcji podatku cyfrowego. Natomiast w kwestiach bezpieczeństwa podkreśla wagę współpracy transatlantyckiej, nie odnosząc się do koncepcji utworzenia armii europejskiej. Podobnie jak PSOE popiera ideę wysokich nakładów na wspólną politykę rolną i politykę spójności oraz utworzenie europejskiego systemu gwarancji depozytów bankowych. Jest też za reformą rozporządzenia dublińskiego w oparciu o utworzenie obowiązkowych kwot podziałów migrantów między wszystkie państwa członkowskie UE. Jednocześnie w odróżnieniu od socjalistów, PP wyraźnie warunkuje współpracę UE z krajami Ameryki Łacińskiej od tego czy panuje w nich ustrój demokratyczny.

W związku z rozpoczęciem się w 2023 r. cyklu wyborczego, którego centralnym punktem będzie hiszpańska prezydencja w UE, a końcowym wybory do PE w 2024 r., tematem kampanii wyborczej w naturalny sposób stają się sprawy europejskie. Lider PP Feijoo wykorzystuje ten moment do publicznych spotkań z politykami EPP z innych państw, krytyki Sáncheza na omawianym polu jak i do przedstawiania swojego stanowiska w kwestiach unijnych polityk. W październiku 2022 r. de facto rozpoczął kampanię wyborczą od udziału w Szczycie EPP. Krytykuje też rząd za brak wewnętrznej jedności w sprawie pomocy Ukrainie oraz niewłaściwe zarządzanie środkami unijnymi. W tym celu proponuje stworzenie specjalnej państwowej agencji kontrolującej niniejszy proces. Deklaruje też poparcie dla przedstawionych w marcu 2023 r. przez KE propozycji reformy europejskiego rynku energii.

Konserwatywny VOX jest ugrupowaniem postrzeganym jako eurosceptyczne i skupione bardziej na polityce krajowej niż europejskiej. Nie jest ono jednak przeciwne członkostwu w UE, a jedynie obecnemu kształtowi tej wspólnoty. Partia należy do grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (EKR) i na poziomie PE zabiera głos głównie w sprawach dotyczących obrony Polski i Węgier przed zarzutami o łamanie praworządności lub ochrony chrześcijańskich wartości. Ugrupowanie domaga się reformy traktatowo-instytucjonalnej UE. Jej funkcjonowanie powinien regulować nowy traktat podobny do traktatu z Nicei, państwa członkowskie miałyby odzyskać pełną suwerenność sądową, zlikwidowane zostałyby też wszelkie przedstawicielstwa regionalne przy UE. Ugrupowanie jest krytyczne wobec unijnej polityki migracyjnej. Jego zdaniem należy natychmiast deportować z Hiszpanii wszystkich migrantów przebywających w tym kraju nielegalnie lub tych, będących sprawcami przestępstw. W Ceucie i Melilli, hiszpańskich eksklawach na terenie północnej Afryki, powinien zostać zbudowany mur graniczny. Z kolei członkostwo Hiszpanii w strefie Schengen należy zawiesić do czasu zagwarantowania przez UE skutecznej walki z nielegalną migracją i ekstradycji do Hiszpanii separatystów katalońskich ściganych przez miejscowy wymiar sprawiedliwości. Ugrupowanie posiada w swoim programie też postulaty dotyczące polityki wewnętrznej, które w przypadku ich realizacji mogą ściągnąć na Hiszpanię krytykę ze strony unijnych instytucji. Wśród nich należy wskazać: zakaz aborcji, zniesienie prawa dotyczącego przemocy uwarunkowanej płcią i likwidację subwencji państwowych dla jakichkolwiek partii politycznych i organizacji ideologicznych.

Są jednak kwestie, w których Vox oczekuje pogłębienia integracji europejskiej. Należy do nich wspólna polityka rolna, w ramach której pieniądze powinny trafiać bezpośrednio do rolników z pominięciem państwowych agencji. Partia opowiada się też za utworzeniem Europejskiej Agencji na Rzecz Ochrony Mniejszości Chrześcijańskiej. UE ma też stanowić instrument realizacji interesów narodowych Hiszpanii. Za jej pośrednictwem kraj ma odzyskać zwierzchnictwo nad Gibraltarem oraz wypromować język hiszpański na arenie międzynarodowej.

Lewicowy  Unidas Podemos (UP) należy do Frakcji Lewicy  w Parlamencie Europejskim. Program ugrupowania zawiera najbardziej ambitne i wręcz utopijne postulaty w zakresie reformy UE. Zdaniem ugrupowania powinien powstać nowy traktat na mocy, którego odbywałyby się wybory bezpośrednie do mającego pełną zdolność legislacyjną PE. Każda decyzja dotycząca zarządzania strefą euro powinna uzyskać akceptację PE. Miałby on też zajmować się szczegółową harmonizacją polityki społecznej i obyczajowej w państwach członkowskich UE. Komisja Europejska (KE) byłaby wybierana wyłącznie przez PE z prawem do konstruktywnego wotum nieufności wobec całej KE lub poszczególnych komisarzy. Europejski Bank Centralny miałby być objęty kontrolą społeczną. Powstać miałyby również rząd i parlament strefy euro oraz Europejski Fundusz Transformacji Energetycznej, Cyfrowej i Ekonomii Obywatelskiej. Przedstawiciele władz miejskich i regionalnych mieliby prawo do uczestniczenia w obradach Rady UE. Powstać miałby jednolity Europejski Kodeks Pracy, Europejskie Radio i Telewizja oraz instytucje prowadzące unijną politykę historyczną. Możliwe miałoby być również zawieranie europejskich układów zbiorowych pracy. W całej UE miałyby być legalne m.in. posiadanie marihuany, aborcja i małżeństwa homoseksualne. Zasady migracji do UE miałyby też ulec znacznej liberalizacji.

Partie separatystyczne z kraju Basków i Katalonii w PE określają się jako ugrupowania euroentuzjastyczne. UE ma im stwarzać możliwość uzyskania niepodległości bez ryzyka utraty dostępu do funduszy unijnych i hiszpańskiego rynku. PNV jest członkiem frakcji EPP, natomiast pozostałe ugrupowania należą do frakcji Zieloni/Wolny Sojusz Europejski. Nie są one jednak szczególnie aktywnie w debacie nad przyszłością UE.

Stosunek do integracji europejskiej jest jedną ważniejszych z osi podziału na hiszpańskiej scenie politycznej. Im bardziej lewicowe jest ugrupowanie, tym więcej kompetencji chce przekazać na poziom unijny. Po dwóch stronach sceny mamy do czynienia z propozycjami reformy traktatowej. UP chce traktatu na mocy, którego UE wręcz narzucałaby państwom członkowskim prowadzenie lewicowej agendy politycznej. Z kolei Vox domaga się odzyskania szeregu kompetencji przez państwa członkowskie. PSOE i PP popierają obecne ramy traktatowe, przy czym socjaliści chcą być w ich ramach awangardą, a ludowcy zamierzają podążać za decyzjami KE. Jednocześnie wizje PP i PSOE są zdecydowanie bliższe sobie niż postulatom partii z ich bloków politycznych. Niewykluczone, że  w przyszłym parlamencie w głosowaniach dotyczących spraw europejskich partie te będą głosować wspólnie w poprzek podziału na rząd i opozycję.

 

Facebook
YouTube